به گزارش آثاروما، چاپ هفدهم کتاب «زبان تصویر» تألیف جئورگی کپس با ترجمه فیروزه مهاجر از سوی انتشارات سروش منتشر و روانه بازار نشر شد.
«زبان تصویر» و ارتباط بصری چه به لحاظ آشتی دادن انسان با خویش و چه برای موجودیت یکپارچه بخشیدن به او از مهمترین وسایل ارتباطی است چرا که انسان قادر است موثرتر از هر وسیله ارتباطی دیگر با این زبان دانش خود را گسترش دهد و تجربیاتش را در شکلی قابل مشاهده مستند سازد؛ ضمن اینکه ارتباط بصری که یک ارتباط جهانی و بینالمللی نیز هست، محدودیتهای تحمیل شده زبان و دستور زبان را ندارد و برای همه قابل فهم است. در این میان میتوان هنرهای تجمسی را تجلیات عالی زبان بصری دانست و برای شکل بخشیدن این زبان در زندگی با اشاره به تصاویر تجمسی و هنرهای از این دست آن را توسعه داد. این اثر سعی دارد در سه فصل با عناوینی چون سازماندهی تجمسی، بازنمایی تصویری و به سوی یک پیکرنگاری پویا درکنار واژهنامه ایتالیایی-فارسی مورد نیاز در کتاب به بسط این موضوع بپردازد.
کتاب حاضر که توسط هنرمند جوانی نوشته شده، شهادتی است بر اینکه نسل سومی پا به عرصه وجود گذاشته، و مشتاقانه در تکاپوی حفظ تداوم و تقویت سنت جدیدی است که در جریان این سده رشد یافته است؛ یا آنطور که جئورگی کپس میگوید: «خواهان تدوین خواستهای پیشین با عباراتی مشخص و در سطح اجتماعی به مراتب گستردهتر است».
در هنجار سده نوزدهم، اینکه نسلهای جوانتر آگاهانه کار گذشتگان را تداوم بخشند مفهوم نداشت و این که چنین میکنند کاری است نو؛ یعنی ما در یک دوره انسجام به سر میبریم.
در میان مردم نه لزوماً در میان آنها که بر مردم حکومت میکنند و اداره امور را در دست دارند هنوز جای آموزش هنری و همچنین عاطفی مناسب دوران ما، خالی است. این دو با فاصلهای چشمگیر پدید آمدند. شیوههای پیشرفته تفکر و زمینه عاطفی لازم که نتوانسته است با این شیوهها همگام شود، از هم دور افتادهاند. حرف اساسی این دوره، به طور فزایندهای، آرزوی تداوم است. «هر روز چیزی نو» میراث شتابهای فاجعهآمیز سده گذشته است که هنوز به شکلهای گوناگون به حیات خویش ادامه میدهد. تداوم به مفهوم بیتحرکی و کهنهپرستی نیست، بلکه به معنی پیشرفت است. هر دورهای مثل یک جسم زنده، روز به روز تغییر میکند. گوتیک، رنسانس، باروک، در تمام مراحل خویش به رشدشان ادامه میدهند؛ اما این تغییرات باید ریشههایی غیر از ملاحظات مادیگرایانه صرف داشته باشند؛ باید از مبدأهای دیگری برویند: قلمرو قرون وسطایی خدا، استبداد سده شانزدهم، اعتقاد سیاسی و یا حتی مکتب هنری.
«هر روز چیزی نو» از ناتوانی همراه با بیاعتقادی و همچنین شتابی دائم در برانگیختن بدترین غریزههای مردم، پرده برمیدارد. معنیاش تغییر برای تغییر است. تغییر برای منافع شخصی است. معنیاش به ابتذال کشیدن سلیقه است. امروزه، سلیقه مردم، اساساً از تبلیغات و اشیای مصرفی شکل میگیرد. از اینها میشود آموزش بافت یا به ابتذال کشیده شد. مدیران هنری صنایع و مؤسسات تبلیغاتی و مدیران فروشگاههای بزرگ و دراگ استورها، که با تحمیل طرحهایی مبتذل به هنرمندان، مطابق پندارهایی که خودشان از سلیقه مردم دارند کار سانسورچیها را میکنند، در این رابطه مسئولند. اینها همه مشتاقند زنجیر مونتاژ را هر چه سریعتر به راه اندازند و مثل نگهبانی سلیقه مردم را بدتر از آنچه دیگر ممکن نیست ارزیابی میکنند. برای آنها، این مفهوم که مسئولیت آموزشی دارند، حتی وجود هم ندارد.
کسی که هنوز باور دارد هنر، هنر مدرن، باید نوعی تجمل صرف و یا چیزی بسیار بعید، جدا از زندگی واقعی و نه در خور احترام یک «مردعمل» ارزیابی شود، بهتر است به این کتاب دست نزند.
جئورگی کپس، مثل همه ما، هنر را برای یک زندگی کامل ضروری میداند. هدف اصلی او نشان با دادن این است که انقلاب بصری – حدود ۱۹۱۰ – چگونه به شکل گرفتن ادراک کنونی ما از فضا و تماس بصری با واقعیت، کمک کرد؛ چگونه این رشد از کوبیسم تا سوررئالیسم، در بسیاری شیوههای بیانی، که با همدیگر تصویری از این دوره با وجوه متعدد میسازند، تفاوت میکند؛ چرا هنرمندان زمان ما پذیرش بیچون و چرا در کپی کردن اشیا را ضروری ندانستهاند؛ چرا از چشم را به خطا انداختن متنفرند…!
دماسنج به زبان ویژه محدودی سخن میگوید و از وزن چیزی نمیداند. آنچه دماسنج میگوید درست است، اما اگر دانستن وزن، رنگ، بو یا هر ویژگی دیگری غیر از دما مطرح باشد، دماسنج آن را به عهدۀ زبانهای دیگر میگذارد. کِپِس، متولد مجارستان، محقق زبانهای هنرهای بصری، که بیش از ۳۰ سال استاد طراحی بصری مؤسسه فناوری ماساچوست (امآیتی) بوده، در این کتاب از « زبان تصویر» سخن میگوید و آنچه این زبان میتواند در عصر جدید بیان کند، آنچه که زبانهای سنتی نشانهها آن را از عهده خود خارج میگیرند. زبان تصویر، اول بار در سال ۱۹۴۴ میلادی منتشر شده است اما خود مؤلف تجدیدچاپ آن در سال ۱۹۷۱ را، که این ترجمه از روی آن صورت گرفته، بدون هیچ تغییری در متن، معتبر دانسته است. شاید این اثر برای بعضی از اهل تحقیق هنری و هنرمندان صرفاً ارزش تاریخی داشته باشد اما بدون شک در بارور کردن اندیشۀ تحولجو برای تطبیق دادن زبان تصویر با حیات جاری و زندگی اجتماعی امروز تأثیر مثبت دارد.
چاپ هفدهم این کتاب در ۲۱۲ صفحه مصور وزیری، شمارگان ۵۰۰ نسخه و با قیمت ۱۲۰.۰۰۰ تومان توسط انتشارات سروش در اختیار علاقمندان به مباحث این حوزه قرار گرفته است.